Sau ngày Cách mạng tháng Tám thành công, Chính phủ lâm thời Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời; trong tuyên cáo ngày 28/8/1945, Chính Phủ đã thành lập Bộ Thông tin - Tuyên truyền, tiền thân của Bộ Văn hóa - Thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch). Từ đó đến nay, ngày 28/8 đã trở thành ngày truyền thống của ngành với sự phát triển vượt bật qua từng giai đoạn lịch sử.
Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, trải qua các thời kỳ cách mạng, trong kháng chiến cũng như trong thời kỳ hòa bình xây dựng đất nước, lúc nào cũng có mặt những chiến sĩ văn hóa đã dũng cảm, kiên cường dùng ngòi bút, tiếng hát, cây đàn và trái tim nồng nàn yêu nước làm vũ khí sắc bén trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Nhờ đó, văn hóa cách mạng theo các nguyên tắc dân tộc, khoa học và đại chúng đã cổ vũ mạnh mẽ sức chiến đấu và sản xuất, làm tăng thêm sức sống tinh thần của quân và dân ta. Thực hiện lời dạy của Bác Hồ kính yêu: "Văn hóa nghệ thuật cũng là một mặt trận. Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy", đội ngũ cán bộ văn hóa - văn nghệ trong ngành Văn hóa - Thông tin đã đóng góp bao công sức, tâm huyết nhằm xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đóng góp đáng kể vào sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc ta.
Trong suốt 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ, với quyết tâm “Tiếng hát át tiếng bom”, cùng với Nhân dân cả nước, hàng ngàn cán bộ, văn nghệ sĩ của ngành văn hóa thông tin đã một lòng vì nước, xả thân ngoài trận địa để sáng tạo ra những tác phẩm nghệ thuật, cổ vũ mạnh mẽ sức chiến đấu và sản xuất, làm tăng thêm sức sống tinh thần của quân và dân ta. Trang sử hào hùng của dân tộc càng được tô đậm hơn với biết bao mồ hôi và máu của hàng ngàn chiến sĩ văn hóa đã hy sinh anh dũng khi làm nhiệm vụ vì sự nghiệp cách mạng của dân tộc.
Trong sự nghiệp đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành quả đáng tự hào. Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực vẫn đan xen những yếu tố tiêu cực, tác động xấu đến đạo đức, lối sống, ảnh hưởng đến sự lành mạnh của đời sống văn hóa, xã hội. Nhiệm vụ của ngành Văn hóa - Thông tin càng có nhiều khó khăn thử thách hơn. Song, chúng ta quyết tâm tăng cường sự quản lý, năng động và sáng tạo trong việc chọn lọc, tiếp thu những giá trị tinh hoa của văn hóa thế giới để làm phong phú thêm nền văn hóa dân tộc; kiên quyết bài trừ những loại văn hóa phẩm, lối sống kém lành mạnh, đi ngược lại với xu thế văn minh thời đại.
Xác định văn hóa vừa là mục tiêu, vừa là động lực để phát triển bền vững; trong tình hình mới hiện nay, công tác tư tưởng - văn hóa càng có ý nghĩa quan trọng trong đời sống xã hội, cuộc đấu tranh trên mặt trận tư tưởng - văn hóa luôn gay go và phức tạp. Do đó, càng đòi hỏi những người làm công tác trên lĩnh vực văn hóa, thông tin phải thấm nhuần sâu sắc đường lối của Đảng, tiếp tục phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, nắm vững nguyên lý cơ bản của Chủ nghĩa Mác-Lênin và tưởng Hồ Chí Minh. Bên cạnh đó, thực tiễn cuộc sống và cách mạng đang vận động và phát triển, đòi hỏi chúng ta phải nâng cao nhận thức một cách khoa học, đúng đắn, khắc phục những lệch lạc, sai sót về tư tưởng, phấn đấu xây dựng thành công một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
75 năm đã trôi qua, sự nghiệp văn hóa thông tin luôn được sự lãnh đạo của Đảng, nhà nước; sự ủng hộ của các ban, ngành đoàn thể và quần chúng Nhân dân. Hiện nay, sự nghiệp văn hóa thông tin đã không ngừng phát triển, ngày càng lớn mạnh hơn về thiết chế, về tổ chức, về trình độ quản lý, về hoạt động nghiệp vụ và đạt được thành tựu có ý nghĩa trên các mặt công tác, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội.
Những năm qua, cùng với các lĩnh vực khác của đời sống xã hội, hoạt động văn hóa luôn được cấp ủy, chính quyền các cấp Quận 4 quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Hằng năm, quận đã ban hành các văn bản, kế hoạch, hướng dẫn tổ chức khai thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá” theo hướng dẫn của thành phố nhằm đưa phong trào từng bước trở thành nhiệm vụ chính trị trong hoạt động lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành.
 |
Đẩy mạnh các hoạt động văn hóa, văn nghệ. |
Quận 4 luôn quan tâm nâng cao chất lượng các hoạt động biểu diễn nghệ thuật, tuyên truyền lưu động phục vụ công tác tuyên truyền cổ động các sự kiện chính trị, kỷ niệm các ngày lễ lớn, góp phần phát triển phong trào văn nghệ quần chúng. Cùng với đó củng cố các câu lạc bộ, đội nhóm văn nghệ làm nòng cốt phong trào văn hóa cơ sở. Tập trung tuyên truyền, giới thiệu những phẩm chất đặc trưng riêng của người dân Quận 4 gắn với xây dựng và phát huy lối sống “Mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người”.
Tham quan Phòng Truyền thống Quận 4 tại Trung tâm Văn hóa Quận 4. |
Trong thời gian qua, Quận 4 đã tập trung xây dựng các công trình phục vụ Nhân dân, bảo đảm tiến độ, chất lượng đối với các dự án liên quan đến văn hóa; thực hiện việc bảo tồn, có kế hoạch giới thiệu phục vụ khách tham quan đối với 5 di tích được công nhận là di tích kiến trúc nghệ thuật cấp Thành phố gồm: Bảo tàng Hồ Chí Minh - chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh; Cầu Mống; Đình Vĩnh Hội; Đình Khánh Hội và Trung tâm Văn hóa Quận 4.
Trên lĩnh vực thể dục thể thao, quận tiếp tục đẩy mạnh thực hiện phong trào “Toàn dân rèn luyện thân thể theo gương Bác Hồ vĩ đại”, lắp đặt hơn 127 bộ dụng cụ tập luyện thể dục thể thao tại các công viên; xây dựng các câu lạc bộ, đội nhóm thể thao, triển khai chương trình phổ cập bơi phổ thông cho học sinh tiểu học. Hằng năm, tỷ lệ người dân tập luyện thể dục thể thao thường xuyên được nâng cao cả về chất lượng và số lượng. Ủy ban nhân dân 15 phường thường xuyên duy trì và nâng cao chất lượng hoạt động tụ điểm sinh hoạt khu phố, Nhà Văn hóa, Trung tâm học tập cộng đồng.
Việc thực hiện phong trào xây dựng “Gia đình văn hóa”, “Khu phố văn hóa”, “Phường đạt chuẩn văn minh đô thị” luôn được chú trọng, được xem là nội dung trọng tâm của công tác xây dựng đời sống văn hóa cơ sở. Quy trình bình chọn các hộ gia đình đạt tiêu chuẩn văn hóa được thực hiện dân chủ công khai từ tổ dân phố tổ chức bình chọn trong Nhân dân. Hằng năm, tỷ lệ hộ gia đình đạt gia đình văn hóa đều tăng so với cùng kỳ.
Có thể thấy, các hoạt động văn hóa trên địa bàn Quận 4 được triển khai sâu rộng, mang lại hiệu quả thiết thực, tạo động lực thúc đẩy Nhân dân đoàn kết giúp đỡ nhau phát triển kinh tế, xây dựng đời sống văn hóa, tham gia bảo vệ môi trường, đảm bảo trật tự an toàn giao thông, tích cực phòng chống tệ nạn xã hội, từng bước nâng cao nhận thức của các tầng lớp Nhân dân trong việc xây dựng nếp sống văn minh - mỹ quan đô thị, góp phần xây dựng Quận 4 phát triển bền vững, văn minh, hiện đại.
TTVH