Theo nhận định của các chuyên gia, thông thường có hai thời điểm bùng phát bệnh tay - chân - miệng (TCM) trong năm: đợt đầu vào tháng 5 và 6; đợt hai vào các tháng 9, 10, 11. Đồng thời trong năm 2015 được dự đoán dịch bệnh này sẽ diễn biến khó lường, do mầm bệnh còn lưu hành rộng rãi, nhiều tuýp vi-rút gây bệnh trong khi chưa có vắc-xin và thuốc điều trị đặc hiệu. Các biện pháp phòng chống đều là gián tiếp và thụ động. Tỷ lệ người lành mang trùng cao đến 71%.
Trong những ngày này, các trường học trong cả nước đã bắt đầu bước vào năm học mới. Đây cũng là thời điểm mà theo đánh giá của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), một số dịch bệnh trong trường học, nhất là bệnh TCM dễ bùng phát do thời tiết thất thường, tính chất lây lan nhanh và mức độ nguy hiểm của dịch bệnh cao...
TCM là bệnh nhiễm vi-rút cấp tính và lây truyền theo đường tiêu hóa, thường gặp ở trẻ 3 đến 5 tuổi. Nguyên nhân là do vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường chưa được quan tâm đúng mức, đặc biệt là kỹ năng vệ sinh cho trẻ, chưa thực hiện rửa tay với xà phòng thường xuyên. Bệnh xảy ra quanh năm, tăng cao vào các tháng 9-11, vì trong thời gian này, đối tượng dễ mắc TCM nhất bắt đầu đến lớp. Bên cạnh đó, những ngày đầu nhập học, đa số các trường còn bộn bề công việc, các trẻ chưa ổn định… nên vấn đề phòng bệnh sẽ ít được quan tâm, công tác phối hợp trong phòng bệnh cho trẻ giữa phụ huynh và nhà trường thiếu chặt chẽ. Đây là những điều kiện thuận lợi cho bệnh TCM gia tăng trong những ngày tới.
Chính vì vậy, ngành y tế khuyến cáo, các bậc phụ huynh và các trường mẫu giáo, mầm non, nhà trẻ, nhóm trẻ… cần tăng cường thực hiện một số biện pháp sau để chủ động phòng chống bệnh TCM:
1. Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng dưới vòi nước chảy nhiều lần trong ngày (cả người lớn và trẻ em).
2. Vệ sinh ăn uống: Thức ăn cho trẻ cần đảm bảo đủ chất dinh dưỡng; ăn chín, uống chín; vật dụng ăn uống phải đảm bảo được rửa sạch sẽ trước khi sử dụng (tốt nhất là ngâm tráng nước sôi); sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày; không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi; không cho trẻ dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.
3. Làm sạch đồ chơi, nơi sinh hoạt: Hộ gia đình, nhà trẻ mẫu giáo, các hộ trông trẻ tại nhà cần thường xuyên lau sạch các bề mặt, vật dụng tiếp xúc hàng ngày như đồ chơi, dụng cụ học tập, tay nắm cửa, tay vịn cầu thang, mặt bàn/ghế, sàn nhà bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường.
4. Quản lý phân: Sử dụng nhà tiêu hợp vệ sinh, phân, chất thải của trẻ phải được thu gom, xử lý và đổ vào nhà tiêu hợp vệ sinh.
5. Theo dõi phát hiện sớm: Trẻ em phải được thường xuyên theo dõi sức khỏe để kịp thời phát hiện, tổ chức cách ly, điều trị các trường hợp mắc bệnh, tránh lây bệnh cho các trẻ khác.
6. Cách ly, điều trị kịp thời khi phát bệnh: Các nhà trẻ, mẫu giáo, nhóm trẻ tập trung và hộ gia đình có trẻ dưới 6 tuổi cần chủ động theo dõi sức khỏe của trẻ để kịp thời phát hiện và đưa ngay đến các cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.
Ngoài ra, theo các bác sĩ nhi khoa, tháng 9 sẽ là thời điểm đáng lo ngại, bởi nhiều dịch bệnh có thể cùng tăng cao như TCM, sốt xuất huyết, hô hấp... Vì thời điểm nhập học, nhiều trẻ tập trung tại các trường có thể tạo cơ hội cho bệnh lây lan. Tuy nhiên, nhiều trẻ chưa đi học cũng mắc TCM vì bị lây truyền từ phụ huynh. Và bệnh TCM, sốt xuất huyết cũng sẽ tăng vì đỉnh dịch thường nằm ở cuối mùa mưa. Do vậy, cha mẹ nên hết sức lưu ý giữ vệ sinh sạch sẽ khi chăm sóc cho trẻ. Nếu trẻ sốt đến ngày thứ hai hoặc sốt quá cao mà không hạ dù đã dùng thuốc và kèm theo đau họng, tổn thương niêm mạc miệng và da chủ yếu ở dạng phỏng nước thường thấy ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu gối, mông cần cách ly và đưa ngay trẻ đến các cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời
Đoàn Toàn ( Nguồn từ: TTYT Dự phòng )