Ngày 05/6/1911, tại Bến cảng Nhà Rồng, người thanh niên ưu tú Nguyễn Tất Thành đã ra đi tìm đường cứu nước. Cuộc hành trình cách mạng của người con ưu tú của dân tộc (sau này là Chủ tịch Hồ Chí Minh) đã mở ra trang mới trong lịch sử dân tộc Việt Nam.
Đã 108 năm kể từ ngày Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước, bắt đầu từ chuyến hành trình trên tàu Latouche Trevile, Bến cảng Nhà Rồng - hiện nay là một trong những di tích quan trọng của Thành phố Hồ Chí Minh và Quận 4, gắn liền với sự nghiệp và quá trình hoạt động cách mạng của một người con ưu tú của dân tộc Việt Nam.
Bến Nhà Rồng, một biểu tượng đặc biệt của TPHCM và Quận 4. |
Nhà Rồng là một trong những công trình kiến trúc được thực dân Pháp xây dựng khá sớm ở Sài Gòn nhằm phục vụ mục đích khai thác thuộc địa, có tên là cảng Sài Gòn. Tòa nhà có kiểu dáng mô phỏng kiến trúc Tây Âu thế XIX nhưng trên nóc lại đắp những con rồng theo kiểu phương Đông. Vì thế người Sài Gòn gọi tòa nhà này là Nhà Rồng và bến cảng nơi đây là Bến Nhà Rồng.
Vào thập niên đầu của thế kỉ XX, khi mới 20 tuổi, người thanh niên Nguyễn Tất Thành rời trường Quốc học Huế vào Nam dạy học ở Trường tư thục Dục Thanh (Phan Thiết) do một nhóm văn thân yêu nước sáng lập. Đây là nơi người thanh niên giàu nghị lực lưu lại và dạy học một thời gian ngắn trước khi vào Sài Gòn. Đến Sài Gòn, Nguyễn Tất Thành càng thấy rõ, dù ở Nam kỳ thuộc địa hay Trung kỳ bảo hộ, Bắc kỳ thuộc địa - nửa bảo hộ, ở đâu Nhân dân cũng bị đọa đày, khổ nhục. Điều đó càng thôi thúc Người lên đường sang các nước châu Âu, Mỹ la tinh để xem Nhân dân các nước ấy làm thế nào mà trở nên độc lập, hùng cường, rồi sẽ trở về “giúp đỡ đồng bào” đánh đuổi thực dân Pháp, thoát khỏi cảnh lầm than, nô lệ.
Câu chuyện về Bác Hồ ra đi từ Bến cảng Nhà Rồng đã được nhiều tư liệu lịch sử ghi lại. Năm ấy chàng thanh niên Nguyễn Tất Thành mới 21 tuổi. Tại Bến Nhà Rồng vào ngày 05/6/1911, người thanh niên yêu nước Nguyễn Tất Thành đã bắt đầu hành trình cứu nước. Suốt hành trình lênh đênh trên biển, Nguyễn Tất Thành xin làm phụ bếp với tên gọi mới Văn Ba. Trên con tàu Đô đốc Latouche Trevile, Người đi qua nhiều nước chỉ với một mong muốn duy nhất là làm sao để tìm cho dân tộc mình một lối đi mới, một con đường cách mạng đúng đắn trong hoàn cảnh xã hội bế tắc, các phòng trào yêu nước liên tiếp thất bại.
Để rồi 30 năm sau đó, Người trở về nước và trực tiếp dẫn dắt phong trào cách mạng Việt Nam làm nên những thắng lợi vang dội, chấn động địa cầu và khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa năm 1945 (nay là nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam), mở ra những trang sử huy hoàng trong lịch sử đấu tranh giữ nước của dân tộc Việt Nam.
Hơn một thế kỷ qua đã có quá nhiều sự đổi thay nhưng Bến Nhà Rồng vẫn còn đọng lại mãi lý tưởng cách mạng của người thanh niên yêu nước, vị lãnh tụ vĩ đại của Nhân dân Việt Nam. Bến Nhà Rồng hiện nay là Bảo tàng Hồ Chí Minh, trưng bày hơn 11.000 tư liệu, hiện vật và 3.300 đầu sách chuyên đề về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Các hiện vật được tổ chức trưng bày ở nhiều không gian khác nhau tạo sự hứng thú cho khách tham quan. Nơi đây giúp mọi người hiệu rõ hơn về cuộc đời, sự nghiệp cách mạng của vị lãnh tụ thiên tài của tổ quốc, người cha già kính yêu của dân tộc.
Bến Nhà Rồng là một địa chỉ, một di tích đặc biệt mang dấu ấn lịch sử đậm nét gắn liền với tên tuổi của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, là niềm tự hào của Nhân dân TP.HCM nói chung và Quận 4 nói riêng.
TTVH