Bệnh dại là bệnh lây truyền giữa động vật và người. Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính ở động vật máu nóng gây ra. Động vật sau khi nhiễm vi rút dại có thời gian ủ bệnh khác nhau tùy thuộc loài động vật, độc lực của vi rút và vị trí vết cắn.
Theo Cục Thú y và Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, tổng đàn chó của cả nước lên tới khoảng 5,4 triệu con được nuôi trên 3,5 triệu hộ dân, nhưng chỉ có 2,1 triệu con (39%) được tiêm phòng. Mỗi năm trung bình có từ 400.000 - 500.000 người bị chó cắn; 80-100 người tử vong do lây bệnh dại từ chó mèo; nguyên nhân chủ yếu do không tiêm vắc-xin sau khi bị chó mèo cắn. Mặc dù, số người chết do bệnh dại ở nước ta có xu hướng giảm dần qua các năm. Tuy nhiên, bệnh dại vẫn là bệnh có số người tử vong cao tại nước ta. Trong 3 tháng đầu năm 2021, cả nước ghi nhận 11 ca bệnh dại trên người tại 7 tỉnh: Yên Bái, Sóc Trăng, Bình Phước, Bạc Liêu, Bến Tre, Long An, Đăk Lăk.
Riêng địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh, hàng năm có hơn 35.000 người bị súc vật cắn phải điều trị dự phòng. Từ năm 2012 đến nay, ghi nhận 1 ca tử vong vì bệnh dại do chủ quan không điều trị dự phòng khi bị súc vật cắn.
Điều đáng lưu ý là: tất cả bệnh nhân khi đã lên cơn dại đều bị tử vong. Vì thế, ý thức phòng tránh bệnh của mọi người dân là rất quan trọng. Để phòng chống bệnh dại cho người và vật nuôi, mọi người cần lưu ý thực hiện những nội sung sau:
- Khi nuôi chó mèo phải đăng ký với Ủy ban nhân dân phường, xã và khai báo với Trạm Chăn nuôi và Thú y địa phương, khi đưa chó mèo từ nơi khác về nuôi chưa được tiêm phòng bệnh dại hoặc chó mèo từ một tháng tuổi trở lên khi sinh ra từ mẹ chưa được tiêm phòng bệnh dại để được hướng dẫn tiêm phòng vaccin Dại kịp thời;
- Tiêm phòng vắc xin dại đầy đủ cho chó mèo, vật nuôi mỗi năm một lần, trong đó đối với chó mèo sinh ra từ mẹ chưa được tiêm phòng thì tiêm phòng vào lúc 4 tuần tuổi và đối với chó mèo sinh ra từ mẹ đã được tiêm phòng thì tiêm vào lúc 11 tuần tuổi. Theo khoản 3, Điều 2, Nghị định số 04 năm 2020, ngày 03/1/2020 và điểm a, khoản 2, Điều 7 của Nghị định 90 năm 2017 của Chính phủ (có hiệu lực ngày 15/9/2017) quy định Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với chủ vật nuôi có hành vi vi phạm: “Không tiêm phòng vắc xin phòng bệnh dại cho động vật bắt buộc phải tiêm phòng.”
- Không nên mua chó mèo bán rông trên đường phố hoặc không rõ nguồn gốc về nuôi vì trong thời gian qua Chi cục Chăn nuôi và Thú y đã phát hiện những trường hợp mua chó mèo không rõ nguồn gốc, chưa tiêm phòng bệnh dại về nuôi, từ đó phát sinh bệnh dại trên chó mèo, đây là mối nguy cơ xảy ra bệnh Dại cho những người trong gia đình và cho cộng đồng;
- Khi phát hiện chó mèo có triệu chứng bệnh dại, phải nhốt riêng và báo ngay cho chính quyền địa phương hoặc cơ quan thú y để xử lý kịp thời nhằm khống chế, không để phát sinh và lây lan bệnh dại trong cộng đồng;
- Người nuôi chó, phải thường xuyên xích chó hoặc nuôi nhốt chó trong nhà, khi đưa chó ra nơi công cộng phải có dây xích, đeo rọ mõm và có người dắt. Chi cục Chăn nuôi và Thú y sẽ phối hợp chính quyền địa phương thực hiện bắt giữ và xử lý đối với các trường hợp chó thả rông nơi công cộng. Theo quy định tại Khoản 3, Điều 2, Nghị định số 04 năm 2020 và điểm b, khoản 2, Điều 7 của Nghị định 90 năm 2017 của Chính phủ quy định Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng đối với chủ vật nuôi có hành vi vi phạm: “Không đeo rọ mõm cho chó hoặc không xích giữ chó, không có người dắt khi đưa chó ra nơi công cộng.”
- Khi bị chó mèo, động vật khác cắn, cào hoặc liếm vào vết thương, mọi người cần thực hiện ngay các biện pháp:
+ Dùng xà bông rửa thật kỹ vết cắn, cào dưới vòi nước sạch trong 15 phút, sau đó sát trùng vết thương bằng cồn 70° hoặc cồn i-ốt để làm giảm lượng vi-rút Dại tại vết cắn.
+ Không làm sây sát thêm vết thương hoặc làm cho vết thương rộng hơn, không khâu kín vết thương ngay;
+ Đến ngay cơ quan y tế để được hướng dẫn điều trị dự phòng;
+ Tuyệt đối không được điều trị bằng thuốc nam hoặc đi lấy nọc.
TTVH